'Uw schoonheid hoog te loven'

Rijsdijk, Toon (2023) 'Uw schoonheid hoog te loven'. Student thesis.

Text 2023 Rijsdijk, T..pdf - Accepted Version Download (1MB)

Samenvatting

Dit onderzoek naar schoonheid als theologisch concept is bedoeld als bijdrage aan de godsdienstige vorming van leerlingen binnen het reformatorisch voortgezet onderwijs in een postmoderne samenleving. Er is gekozen voor Jonathan Edwards omdat er binnen de eigen traditie geen vergelijkbare theoloog is die schoonheid zo diepgaand heeft beschreven. De zes reformatorische scholen in het voortgezet onderwijs hebben de Statenvertaling als bron en norm, en nemen voor de onderwijsvisie hun uitgangspunt in de Drie formulieren van enigheid. Jezus’ dubbelgebod stellen de scholen als doel voor (godsdienstige) vorming. Vorming staat in het grotere kader van een leven tot Gods eer en de zaligheid van hun leerlingen. Godsdienstige vorming is voorbereiding op en vindt plaats in een samenleving die zich kenmerkt door autonoom denken. Met een overvloed aan informatie, contacten en media is alles vluchtig en oppervlakkig. Het ‘ik’ staat centraal voor waarheid en beleven. Wat goed voelt, is goed en wat dat is mag iedereen zelf bepalen. In zo’n samenleving ontbreekt een overkoepelende betekenis voor het leven en bijbehorende normen en waarden. Net zoals veel andere zaken is schoonheid wat het is in de ogen van de toeschouwer, maar heeft het geen objectieve of transcendente betekenis. In Edwards’ visie op schoonheid, is schoonheid de oorzaak en de structuur van het bestaan. Beauty en excellency zijn synoniemen en true virtue is bij Edwards gelijk aan schoonheid. Schoonheid is being en wordt door de mens ervaren. Het ervaren leidt tot kennis die enkel met het verstand onmogelijk is om te verkrijgen. Dit noemt Edwards sensible knowledge Ed wards differentieërt tussen pr imary en secondary beauty , particular en general beauty, natural en spiritual beauty. God is Being in general en de Ultimate Beauty. God is de grond van het bestaan en de fontein waarvan alle schoonheid overvloedig tot ons afstroomt. Als Edwards spreekt over schoonheid, dan klinken worden als uitnemendheid, heiligheid, liefde en eenheid op de achtergrond mee. Schoonheid is schenkend van aard en daarom is God meervoudig. Gods schoonheid is pure activiteit van liefde, heiligheid en morele uitnemendheid die tot ons komt. Dit wordt zichtbaar in Gods scheppend en reddend handelen. In de Persoon en het werk van Christus krijgt schoonheid op een unieke manier gestalte. De Ultimate Beauty schenkt Zichzelf – tot Zijn glorie – weg, en dat is volgens Edwards de kern van schoonheid. De materiële, immateriële of geestelijke schoonheid hier op aarde, verwijst bij Edwards analogisch en typologisch altijd naar God en de andere geestelijke werkelijkheid. Geschapen naar ‘Gods beeld’, is de mens tot actieve schoonheid geroepen: zich in zelfopofferende liefde weg te schenken aan de ander. Edwards’ visie op schoonheid draagt op een aantal punten bij aan de godsdienstige vorming. Schoonheid kan bijdragen aan de betekenis- en zingeving van het menselijk bestaan en aan de ontwikkeling van het referentiekader van leerlingen. Daarbij biedt schoonheid een eigen perspectief op rentmeesterschap en burgerschap. Schoonheid geeft op een eigen manier oog voor de diversiteit aan talenten die leerlingen bij elkaar kunnen vinden. Schoonheid heeft het in zich om verschillende levensdomeinen met elkaar te verbinden. Schoonheid toont een eigen perspectief op God als Ultimate Beauty. Schoonheid kan een vorm van kennis integreren en een perspectiefwijziging teweeg brengen die de rede alleen niet kan. Schoonheid schenkt andere perspectieven (God is mooi!), en verrijkt bestaande perspectieven (God lief hebben boven alles en je naaste als jezelf), of werkt corrigerend op een negatief imago (‘refo’ zijn is ‘somber’, saai en streng). Tot slot legt schoonheid op een mooie manier verbinding tussen Gods handelen en het menselijk handelen. Ze appelleert om, net zoals God doet, zichzelf in zelfverloochenende liefdadigheid weg te schenken.

Actions (login required)

View Item