Floreren : een praktisch-theologisch onderzoek over positieve psychologie in de praktijk van het onderwijs

Baarda, Petronelle D. (2022) Floreren : een praktisch-theologisch onderzoek over positieve psychologie in de praktijk van het onderwijs. Doctoral thesis.

Preview

Text 2022_Baarda, Petronelle D._dissertatie.pdf - Published Version Download (2MB) | Preview

Samenvatting

De vraag naar wat een goed leven inhoudt en wat een mens gelukkig maakt is van alle tijden. Vandaag de dag is met name in de Westerse samenleving de beweging van de positieve psychologie invloedrijk inzake het stimuleren van geluk, welbevinden en een florerend leven. In een deel van het orthodox-christelijk onderwijs is een bepaalde verlegenheid ontstaan toen interventies uit de positieve psychologie hun intrede deden. Een aanzienlijk deel van de leraren in het christelijk onderwijs ervaart een spanningsveld ten aanzien van het gedachtegoed van de positieve psychologie. Er is ook een deel van de leraren dat op dit punt geen spanningsveld ervaart. Beide groepen laten zien dat er op dit vlak sprake is van een probleem. Enerzijds is dat verlegenheid ten aanzien van het integreren van inzichten uit de positieve psychologie met het christelijk gedachtegoed. Anderzijds is dat een kritiekloos of pragmatisch accepteren van inzichten uit de positieve psychologie zonder dat de vraag gesteld wordt hoe zich dat verhoudt tot de christelijke identiteit. Dit praktisch-theologisch onderzoek gaat over de spanning die leraren in het christelijk onderwijs ervaren ten aanzien van het gedachtegoed van de positieve psychologie. Deze spanning is onderzocht aan de hand van het begrip floreren. Floreren is een kernbegrip in de positieve psychologie en tevens een begrip dat vanuit theologisch perspectief bestudeerd is. De centrale vraag voor dit onderzoek luidt: Hoe verhouden een positief psychologische en een theologische benadering van floreren zich tot elkaar in de praktijk van het onderwijs? Deze vraag is uitgewerkt in drie deelvragen: Hoe denken leraren in het christelijk primair onderwijs over floreren en hoe verbinden ze dat met hun christelijke identiteit? Op welke manier duidt de positieve psychologie het begrip floreren? Op welke wijze komt het begrip floreren ter sprake in de theologie? Dit onderzoek heeft laten zien dat in de praktijk van het christelijk onderwijs (positieve) psychologie en theologie elkaar ontmoeten en deel uit maken van de pedagogische werkelijkheid rondom het thema floreren. Er kleven theologische risico’s aan het gebruik van het gedachtegoed van de positieve psychologie. Het christelijk onderwijs kan dat aan als ze zelf een samenhangende visie heeft op floreren en het gebruik van (positief) psychologische interventies en inzichten. Het christelijk onderwijs is dé plek om een visie te ontwikkelen op floreren en de dialoog aan te gaan tussen psychologie en theologie. Het thema van floreren is bij uitstek een thema om die dialoog vruchtbaar aan te gaan omdat dan niet de (theologische) antropologische verschillen het uitgangspunt zijn, maar de Bijbelse opdracht het leven goed te leven.

Actions (login required)

View Item