Trinitarische Theologie bij Guilielmus Bucanus († 1603)

Cho, Sung-Jai (2013) Trinitarische Theologie bij Guilielmus Bucanus († 1603). Doctoral thesis.

Preview

Text 2013 Cho, Sung-Jai dissertatie.pdf - Published Version Download (2MB) | Preview

Samenvatting

Het onderzoek is gewijd aan de systematische theologie van Guilielmus Bucanus (overl. 1603), te vinden in zijn hoofdwerk Institutiones Theologicae, dat met zijn theologische principes is verworteld in de augustiniaanse trinitarische traditie. Bucanus’ theologische inzet hierin bij de notitia Dei is opvallend. Vanuit de kennis van God en het doel daarvan wordt de samenhang tussen God en Zijn openbaring in Bucanus’ systematische theologie zichtbaar. De loci en leerstellingen worden onderling verbonden volgens het syntagma-systeem. Met deze systematische benadering, gepaard aan een praktisch motief, wilde Bucanus zijn studenten oefenen leerstellingen niet onsamenhangend, maar als organisch geheel (hypotyposin integram) te begrijpen. Het onderzoek gaat vooral in op de functie van de twee fundamentele theologische principes, het trinitarisch principium constitutionis en de Heilige Schrift als het principium notitiae van de theologie. In de uitwerking hiervan wordt bij Bucanus scherp zichtbaar hoe hij staat in de augustiniaanse trinitarische traditie. Bij het eerste principium handelt hij over de drie-eenheid zoals Die is op zichzelf (a se) en volgens de onderlinge relaties (secundum relativum). Bij het tweede over de drie-enige God in de relatie tot de schepping (ad creaturam). Door de nauwe verbinding van de principia wordt duidelijk dat de drie-enige God niet kan worden gekend zonder Zijn openbaring. In de openbaring, voor Bucanus de Schrift, hebben wij immers geen norma van de theologie los van God als haar ware Auteur. Beide kunnen niet zonder elkaar gezien worden. Er is sprake van synthese. De analyse richt zich ook op Bucanus’ verdere uitwerking van de theologische onderdelen. De partes in zijn Institutiones sluiten zich bij de augustiniaanse trinitarische principia aan, zodat daartussen in Bucanus’ systematische theologie een innerlijke logica bestaat. De augustiniaanse regel opera Trinitatis ad extra sunt indivisa is bij Bucanus van groot belang voor het verstaan van niet alleen de principia theologiae, maar ook het handelen van de drie-enige God. Alle geschiedenissen Gods zijn toe te schrijven aan dezelfde werken ad extra van de Drie-eenheid. Hierin ligt de eenheid van de oeconomie van de Triniteit. Wij kunnen dit beschouwen als de manier waarop Bucanus de geschiedenis ziet verlopen onder het bestuur van de Triniteit. Hierbij is op te merken dat deze eenheid bijdraagt tot de synthetische visie van zijn theologische uitgangspunten, maar dat die ook consequenties heeft. Deze eenheid biedt echter ook de grondslag voor het bezien van het gehele systeem van zijn systematische theologie als organische eenheid en dus als een systematisch geheel. Het is in het gehele theologische systeem van Bucanus te herkennen dat alle loci op deze organische eenheid worden gericht door één en dezelfde drie-enige God en door Zijn wil, zodat alle werken – de schepping, de regering, het heil, het laatste oordeel enz. – tot de eenheidsoeconomie van dezelfde Triniteit worden gerekend met betrekking tot het geschapene. Een van de conclusies van het onderzoek is dat de augustiniaanse synthetische tendens kenmerkend is voor de trinitarische grondslag in de theologie van Bucanus. Bij Bucanus wordt hierbij de oeconomie van de Triniteit niet opgeofferd. In een slotbeschouwing wordt dit gegeven kritisch betrokken op een recente tendens in het trinitarisch onderzoek, waarin een tegenstelling tussen de triniteitsleer van de Cappadociërs en die van Augustinus wordt geconstrueerd.

Actions (login required)

View Item