Israël in Romeinen 10 : intertextuele en theologische analyse van de oudtestamentische citaten in Romeinen 9:30-10:21

Mulder, Marinus Cornelis (2011) Israël in Romeinen 10 : intertextuele en theologische analyse van de oudtestamentische citaten in Romeinen 9:30-10:21. Doctoral thesis.

Preview

Text 2011 Mulder, M.C. dissertatie.pdf - Published Version Download (2MB) | Preview

Samenvatting

"In Romeinen 9-11 gaat het om de trouw van God aan zijn beloften aan Israël. Uit de literatuur over deze capita blijkt, dat veel exegeten een spanning zien tussen verschillende manieren waarop dit thema hier door Paulus aan de orde wordt gesteld. Vaak wordt Romeinen 11:25-27 als beslissende uitspraak gezien, van waaruit de drie capita verstaan en dienovereenkomstig ook uitgelegd dienen te worden. Het is de vraag of daarmee recht gedaan kan worden aan de verschillende gezichtspunten waaronder Paulus de verhouding tussen Gods verkiezend handelen en de verantwoordelijkheid van Israël hier aan de orde stelt. Het middelste deel van de drie capita gaat speciaal in op de menselijke verantwoordelijkheid in relatie tot Gods handelen met Israël. De sleutel tot het verstaan van Romeinen 9-11 is dan ook eerder in dit middendeel te zoeken, dan in het einde ervan. Daarom wordt in deze studie Romeinen 10 onder de loep genomen, als centrale en beslissende tekstom tot een goed begrip te komen van Paulus’ gedachtegang in Romeinen 9-11, met als belangrijkste vraag: of – en zo ja: hoe – een uitleg waarin systematisch aandacht gegeven wordt aan de context van de oudtestamentische citaten in Romeinen 10, nieuw licht kan werpen op de eenheid van Paulus’ gedachtegang in dit deel van zijn brief. De inleiding geheel opgebouwd vanuit citaten uit het Oude Testament, releveert de Stand der Forschung met betrekking tot Paulus’ schriftgebruik. Naast de verantwoording, probleemstelling en de opzet van de studie, wordt in de inleiding aandacht gegeven aan het nieuwere onderzoek met betrekking tot de plaats van de wet bij Paulus. Het tweede hoofdstuk biedt een onderzoek naar de citaten uit Leviticus 18:5 en Deuteronomium 30:12-14 in Romeinen 10. Dit onderzoek vangt aan met een blik op de context. Beide citaten lijken scherp tegenover elkaar te staan. Echter wanneer de context van de citaten in de uitleg betrokken wordt, blijkt er een grotere eenheid tussen beide teksten die Paulus aanhaalt te bestaan. Vanuit de context van de citaten wordt niet alleen duidelijk, dat Gods eigen handelen beslissend is voor de manier waarop zijn woord het hart en de mond van de mensen bereikt, zonder dat daarmee overigens de eigen verantwoordelijkheid van de ontvangers van dat woord terzijde geschoven wordt. Juist door de context en de oudtestamentische nawerking van de door Paulus aangehaalde woorden uit de Schrift mee te horen, wordt er tegelijk meer zichtbaar van de manier waarop God met zijn volk ongaat en van de manier waarop Gods volk hoop kan putten uit Gods woord. Het derde hoofdstuk bevat de exegese van het cluster citaten in Romeinen 10:11-21. De context van alle aangehaalde teksten wijst er telkens op, dat het totale menselijke handelen omsloten wordt door Gods verkiezende handelen. Een bijzonder aspect hiervan wordt zichtbaar, doordat de manier waarop de oudtestamentische context van de citaten deze verhouding belicht. Hierdoor wordt zichtbaar dat Gods omvattend handelen menselijke verantwoordelijkheid nergens terzijde schuift. Door te verwijzen naar de geschiedenis van God met zijn volk, maakt Paulus aanschouwelijk hoe God met mensen omgaat. Het laatste hoofstuk evalueert de intertextuele analyse als methode en verbindt de onderzoeksresultaten met de belangrijkste inhoudelijke kwesties die in de inleiding werden verkend, met name de verhouding tussen Gods predestinerend handelen en de menselijke verantwoordelijkheid. Bij wijze van epiloog wordt de uitleg van de woorden van Paulus in verbinding gebracht met het gesprek van de kerk met Israël vandaag. Hierin wordt gepleit de manier waarop Paulus naar de schriften geluisterd heeft een plaats te geven in de ontmoeting met Israël."

Actions (login required)

View Item